آذربایجان تورکلری ایچینده چیلله ایله باغلی اؤزل افسانه لر وار کی، سینهدن سینهیه و نسیلدن نسیله سؤیله نیب و بیزه چاتمیشدیر.
تورکلرین یاشامی ایله باغلی بو افسانه و حئکایه لر تاسفلر اولسون بو زاماندا اونودولماقدا و یئنی نسیلین حافظهسیندن سیلینمکدهدیر؛ یالنیز بونلاری یازیب کیتابلاردا چاپ ائتدیرمک، اونلاری اونودولماقدان قورویوب ساخلایا بیلر.
چیلله افسانهسی ایله باغلی آذربایجاندا چئشیدلی واریانتلار وار، آمما عمومیتله اونلارین کؤک و اؤزَکلری بیردیر.
چیلله افسانه سی موغان منطقه سینده!
موغان منطقهسینده اؤزللیکله گئرمی – موغان بؤلگه لرینده چیللهیه « چیله» دئییلیر؛ بلکهده قیشین سویوغو آغیر و آجیناجاقلی اولدوقدان و تورک دیلینده «چیله» نین آنلام و معناسی « اذیت- چتینلیک » اولدوغونا گؤره گئرمی – موغان منطقهسینده بو افسانه نین آدینا «چیله» دئمیشلر.
چیله افسانه سینده، قیش «قاری ننه» سیماسیندا گؤستریلیر.
«قاری ننه نین ایکی اوغلو واریمیش بیری نین آدی «بؤیوک چیله» و او بیریسی نین آدی «کیچیک چیله». بؤیوک چیلهنین عؤمرو ۴۰ گون و قیشین ایلک گونوندن باشلانیر و کیچیک چیله نین عؤمرو ۲۰ گون و بؤیوک چیلهدن سونرا شروع اولور.
بؤیوک چیله باشلانیب قورتاراندان سونرا کیچیک چیله بؤیوک چیلهنین یانینا گئدیب دئییر: سن بو قیرخ گونده نه ایش گؤره بیلدین؟
بؤیوک چیله دئییر: من بو قیرخ گونده بولاقدان سو گتیرن قیز – گلینلرین اللرینی سو سَهنگین(کوزه نین) قولپوندا (دستهسینده) دوندوردوم.
کیچیک چیله دئییر : من سنین یئرینه اولسایدیم آروادلارین اللرینی خمیر تاباغیندا دوندوراردیم «حئیف کی،عؤمروم آزدیر دالیم یازدیر!»