همۀ آنچه که دربارۀ عملیات تورکیه « سرچشمۀ صلح» از شما پنهان می کنند / تی یری میسانThierry Meyssan

همۀ آنچه که دربارۀ عملیات تورکیه « سرچشمۀ صلح» از شما پنهان می کنند  / تی یری میسانThierry Meyssan
همۀ آنچه که دربارۀ عملیات تورکیه « سرچشمۀ صلح» از شما پنهان می کنند / تی یری میسان تی یری میسان

همۀ آنچه که دربارۀ عملیات ترکیه « سرچشمۀ صلح» از شما پنهان می کنند (قسمت اول)

تبارشناسی مسئلۀ کُرد

جامعۀ بین الملل متفق القول به شکل پی در پی حملۀ نظامی به روژاوا را محکوم می کنند و در فقدان قدرت شاهد فرار ده ها هزار کُرد از مقابل ارتش ترکیه هستند. با وجود این هیچکس مداخله نمی کند، با توجه به این امر که شاید کشتار یگانه راه حل ممکن برای برقراری صلح باشد، به دلیل وضعیت پیچیده ای که فرانسه به وجود آورده و به همین گونه به دلیل ارتکاب به جنایت علیه بشریت از سوی مبارزان و غیر نظامیان کُرد.
شبکۀ ولتر| دمشق (سوریه)| 12 اکتبر 2019

ده ها هزار غیر نظامی کُرد خاکی را که تصرف کرده و امیدوار بودند آن را به میهن خود تبدیل کنند رها کرده و از مقابل ارتش ترکیه می گریزند.

همۀ جنگها مستلزم فرآیند ساده سازی هستند : دو جبهه در صحنۀ نبرد حضور دارند و هر یک باید جبهۀ خودش را انتخاب کند. در خاور میانه، جائی که به شکل باور نکردی انبوهی از گروه ها و ایدئولوژیهای مختلف دیده می شود، این فرآیند به شکل خاصی هولناک است زیرا تقسیم بندی صفحۀ شطرنج به دو گروه اجازه نمی دهد که تعدد جبهه ها و ایدئولوژیها را ببینیم. علاوه بر این، گاهی گروهی در اتحاد با گروه دیگری قرار می گیرد در حالی که از دیدگاه ایدئولوژیک همخوان نیستند، برای نمونه، جمهوری اسلامی ایران متحد سوریۀ لائیک است.

وقتی جنگی به پایان خود می رسد، هر یک سعی در پاک کردن آثار جرمی دارند که خواسته یا ناخواسته مرتکب شده اند و گاهی هم پیمانان دست و پا گیری را که می خواهند فراموش کنند از بین می برند. در نتیجه بسیاری سعی می کنند گذشته را بر اساس نقش خوبی که می خواهند از خود به نمایش بگذارند بازسازی می کنند. این موضوع دقیقاً همان چیزی ست که ما در عملیات نظامی ترکیه « سرچشمۀ صلح» در مرز سوریه شاهد آن هستیم که به واکنش های ناباورانه ای نیز انجامیده است.

برای درک رویدادی که در شرف وقوع است، کافی نیست بدانیم که همه دروغ می گویند.
بلکه آن چیزی را که هر یک پنهان می کنند باید کشف کنیم و آن را بپذیریم حتا وقتی که کشف می کنیم که آنانی که تا کنون ستایش می کردیم در واقع بدکاره بوده اند.

تبار شناسی مسئله
اگر به ارتباطات اروپائیها باور داشته باشیم، می توانیم فکر می کنیم که ترکهای بدجنس می خواهند کُردهای خوب را قتل عام کنند که فاضلان اروپائی با وجود بی اعتنائی ایالات متحده در صدد نجات آنان برآمده اند. ولی هیچ یک از این چهار قدرت آن نقشی را که به آنها نسبت می دهند بازی نمی کنند.
ابتدا بایسته است که وضعیت رویدادهای کنونی را در زمینۀ عمومی « جنگ علیه سوریه » مشخص کنیم که فقط نبردی است در متن کلی « بازسازی خاورمیانۀ بزرگ» بگونه ای که جنگ سوریه فقط یکی از مراحل آن را تشکیل می دهد. به مناسبت سوء قصد 11 سپتامبر 2001، وزیر دفاع ایالات متحدۀ آمریکا دونالد رامسفلد(Donald Rumsfeld ) و مدیر جدید او برای «تغییرات نیرو» دریاسالار آرتور سبرووسکی (Arthure Cebrowski) استراتژی پنتاگون را با سرمایه داری مالی تطبیق دادند. تصمیم آنان بر این اساس بود که جهان را به دو منطقه تقسیم کنند : یکی جهان اقتصاد جهانی و دیگری فقط در جایگاه ذخیرۀ مواد اولیه. ارتش ایالات متحدۀ آمریکا مأموریت خواهد داشت که ساختارهای دولتی در این دومین بخش از جهان را حذف کند تا هیچ نیروئی نتواند در مقابل این تقسیم کار جدید پایداری کند. ارتش ایالات متحدۀ آمریکا این طرح را ابتدا در «خاورمیانۀ بزرگ» به اجرا گذاشت.

پیشبینی شده بود که پس از افغانستان و عراق، جمهوری عرب سوریه در سال 2003 تخریب شود(Syrian Accountability Act)، ولی رویدادهای مختلف این عملیات را به سال 2011 موکول کرد. طرح حمله با در نظر گرفتن تجربۀ استعمار بریتانیائی در این منطقه سازماندهی شده بود. لندن توصیه کرده بود که دولتها را کاملاً از بین نبرند و دولت حداقلی در عراق باقی بگذارند و به همین گونه دولتهای دست نشانده را برای ادارۀ زندگی روزمرۀ مردم حفظ کنند. با نمونه برداری از «شورش بزرگ عرب» در دوران لورانس عربی که در سال 1915 سازماندهی کردند، باید «بهار عرب» به راه می انداختند و قدرت را به گروه اخوان المسلمین واگذار می کردند و نه به گروه وهابی ها. ابتدا رژیمهای طرفدار غرب را سرنگون کردند، تونس و مصر، سپس به لیبی و سوریه حمله کردند.

ابتدا، ترکیه عضو ناتو از جنگ علیه لیبی که نخستین مشتری او بود امتناع کرد و علیه سوریه نیز وارد جنگ نشد زیرا با این کشور بازار مشترک ایجاد کرده بود. وزیر امور خارجۀ فرانسه آلن ژوپه طرحی به ذهنش رسیده بود و می خواست با یک سنگ دو نشان را بزند. او به همکار ترک خود احمد داووداوغلو پیشنهاد کرد که به ازای ورود ترکیه به جنگ علیه لیبی و سوریه بطور کلی مسئلۀ کُرد را حل کند. هر دو به شکل سرّی منشوری را امضا کردند که در آن ایجاد کردستان پیشبینی شده بود ولی نه در سرزمینهای کردنشین ترکیه بلکه در سرزمینهای آرامی و عرب سوریه. ترکیه که مناسبات خیلی خوبی با دولت اقلیمی کردستان عراق دارد، می خواست کردستان دومی نیز ایجاد کند تا بر این اساس به جریان استقلال طلب کُرد در خاک خودش خاتمه دهد. فرانسه که در سال 1911 طایفه های کُرد را برای سرکوب ناسیونالیستهای عرب به خدمت گرفته بود، می خواست یک کردستان تابع خودش در منطقه ایجاد کند همانگونه که بریتانیائی ها موفق شده بودند اشغالگر یهودی در فلسطین به وجود بیاورند. فرانسویها و ترکها پشتیبانی اسرائیلی ها را بدست آوردند که پیشتر کردستان عراق را با طایفۀ بارزانی که رسماً عضو موساد بود کنترل می کردند.

رنگ قهوه ای روشن : کردستان ترسیم شده توسط کمیسیون کینگ کرین Comission King-Crane، رئیس جمهور آمریکا وودرو ویلسون آن در سال 1920 تأیید و در کنفرانس سور Sèvres به تصویب رسید. توضیح رنگها : آبی روشن قطعه ای که زیر قیومیت فرانسه در سال 1920 قرار داشت و ترکها آن را پس گرفتند. قهوه ای : قطعه ای که زیر قیومیت بریتانیا در سال 1920 بود و ناسیونالیستهای ترک آن را پس گرفتند سبز : قطعه ای که در سال 1920 به ارمنستان واگذار شده بود که ترکهای ناسیونالیست آن را پس گرفتند

کُردها مردمان کوچ نشین هستند (این مفهوم دقیق «کُرد» است) که در درۀ فرات در عراق، در سوریه و در ترکیۀ کنونی جابجا می شدند. کُردها نه به شکل قبیله ای بلکه به شکل طایفه ای سازمان یافته اند و برای شجاعتشان شهرت دارند، چندین سلسله در جهان عرب و ایرانی به وجود آوردند و فرمانروائی کردند (از جمله صلاح الدین) و به عنوان خدمۀ مکمل در ارتشهای مختلف خدمت کرده اند. در آغاز قرن بیستم، برخی از آنان در ارتش عثمانی برای کشتار مردم غیر مسلمان ترکیه به ویژه برای قتل عام ارامنه به خدمت گرفته شدند. به همین مناسبت برخی از آنان در آناتولی شهر نشین شدند در حالی که دیگران کوچ نشین باقی ماندند. در پایان نخستین جنگ جهانی، رئیس جمهور ایالات متحده وودرو ویلسون با بکار بستن پاراگراف 12 از 14 نقطه ( اهداف جنگ) یک کردستان روی ویرانه های امپراتوری عثمانی به وجود آورد. برای تعیین سر حدات، ویلسون کمیسیون کینگ کرین را به محل فرستاد، در این دوران کُردها قتل عام ارامنه را ادامه می دادند. کارشناسان منطقه ای را در آناتولی تعیین کردند و به ویلسون در مورد نتایج ویرانگر گسترش بیشتر یا جابجائی این منطقه هشدار دادند. ولی امپراتوری عثمانی بدست مصطفی کمال از داخل سرنگون و جمهوری اعلام کرده بود و از دست دادن بخشی از سرزمینی که طرح ویلسون تحمیل کرده بود مورد قبول او واقع نشد. بطور مشخص، آفتاب کردستان طلوع نکرد.

در کوران یک قرن، کردهای ترکیه سعی کردند در ترکیه شکاف به وجود بیاورند. در سالهای 80، مارکسیست-لنینیستهای حزب کارگران کردستان PKK یک جنگ داخلی واقعی علیه آنکارا براه انداختند که شدیداً سرکوب شد. بسیاری از شورشیان کُرد به پشتیبانی رئیس جمهور حافظ اسد به شمال سوریه پناهنده شدند. وقتی رهبرشان عبدالله اوجالان بدست مأموران اسرائیلی بازداشت و سپس به ترکیه تحویل داده شد، مبارزۀ مسلحانه را متوقف کردند. در پایان جنگ سرد، حزب کارگران کردستان که از این پس از سوی اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی تأمین مالی نمی شد، به مکانی برای نفوذ سازمان سیا تبدیل شد و تحول یافت. حزب کارگران کردستان نظریۀ مارکسیسم را رها کرد و به آنارشیسم روی آورد، و در عین حال از مبارزۀ علیه امپریالیسم صرفنظر کرد و کاملاً بر عکس به خدمت ناتو درآمد. پیمان آتلانتیک به شکل گسترده از عملیات تروریستی کُردها برای مهار حرکات رانشی ترکیه که یکی از اعضای خودش می باشد استفاده کرد.
علاوه بر این، در سال 1991 جامعۀ بین الملل علیه عراق که کویت را تصرف کرده بود اعلام جنگ کرد. در پایان این جنگ، غربی ها مخالفان شیعه و کُرد را به شورش علیه رژیم سنی رئیس جمهور عراق صدام حسین تشویق کردند. و بر این اساس، ایالات متحدۀ آمریکا و بریتانیا موجب مرگ 200000 نفر شدند، ولی منطقه ای از کشور را اشغال نموده و ورود ارتش عراق را بدانجا ممنوع اعلام کردند. مردم ساکن آنجا را بیرون راندند و گروه های کُرد عراقی را جایگزین کردند. همین منطقه بود که پس از جنگ 2003 به عراق بازگردانده و تبدیل شد به کردستان عراق پیرامون طایفۀ بارزانی.

نقشۀ مرکز فرماندهی طراحی شده توسط رامسفلد/سبرووسکی برای «تشکیل مجدد خاومیانۀ بزرگ». Source : “Blood borders – How a better Middle East would look”, Colonel Ralph Peters, Armed Forces Journal, June 2006.

.
در آغاز جنگ علیه سوریه، رئیس جمهور سوریه بشار اسد به پناهندگان سیاسی کُرد و فرزندانشان ملیت سوری اهداء کرد. آنان نیز فوراً برای دفاع از شمال کشور در مقابله با جهاد طلبان خارجی به خدمت دمشق درآمدند. ولی ناتو حزب کارگران کردستان ترکیه را بیدار کرد و آنان را برای بسیج کردهای سوریه و عراق به هدف ایجاد کردستان بزرگ گسیل کرد، یعنی به همان شکلی که پنتاگون از سال 2001 پیشبینی کرده بود و با نقشۀ جفرافیائی از سوی مرکز فرماندهی به ثبت رسیده و سرهنگ رالف پیترز آن را در سال 2005 منتشر کرده بود.

نقشۀ جغرافیائی «تغییر شکل خاورمیانۀ بزرگ» تصحیح شده پس از شکست نخستین جنگ علیه سوریه. . Source : “Imagining a Remapped Middle East”, Robin Wright, The New York Times Sunday Review, September 28, 2013.

این طرح (به هدف تجزیۀ منطقه بر اساس قومیت ها) با طرح رئیس جمهور ویلسون در سال 1919 به هیچ وجه تطبیق نمی کرد (که حقوق خلق کُرد را به رسمیت می شناخت)، با طرح فرانسوی ها نیز تطبیق نمی کرد (پاداشی برای مزدوران مسلح). این طرح برای آنان خیلی وسیع بود و امیدی به کنترل آن نداشتند. ولی اسرائیلی ها را می فریفتند تا بدین وسیله سوریه را از پشت کنترل کنند. با وجود این برایشان آشکار شد که تحقق چنین طرحی امکان پذیر نیست. USIP یک انستیتو «پنج چشم» وابسته به پنتاگون برای تغییر آن پیشنهاد داد. کردستان بزرگ به نفع ایجاد استان سُنی عراق تنزل خواهد یافت و به یک سازمان جهاد طلب واگذار خواهد شد : یعنی داعش آینده.

کُردهای یگان های مدافع خلق کُرد YPGشاخۀ سوری در حزب کارگران کردستان PKK سعی کردند به کمک نیروهای آمریکائی در روژاوا دولت نوینی به وجود بیاورند. پنتاگون از آنها برای مهار جهاد طلبان در منطقه ای که به آنها اختصاص داده شده بود استفاده کردند. بین یگانهای مدافع خلق کُرد و داعش هرگز اختلاف خدا شناسانه یا ایدئولوژیک روی نداده است. آنها فقط برای تقسیم منطقه روی ویرانه های عراق و سوریه با هم در رقابت بوده اند. از سوی دیگر وقتی امارات داعش فروپاشید، یگان های مدافع خلق کُرد به جهاد طلبان کمک کردند که با عبور از «کردستان» آنان به نیروهای القاعده در ادلب بپیوندند.

کردهای عراقی طایفۀ بارزانی به سهم خودشان مستقیماً با داعش در فتح عراق شرکت کردند. به گفتۀ حزب کارگران کردستان PKK پسر رئیس و فرماندۀ اطلاعاتی دولت اقلیم کُرد عراق، منصور بارزانی در گردهمآئی سرّی سازمان سیا در عمان 1 ژوئن 2014 شرکت داشت و این عملیات را طرح ریزی کرد. بارزانی ها علیه داعش نجنگیدند و فقط به حفظ رعایت احترام به مرزهایشان بسنده کردند و آنها را برای رویاروئی علیه سنی ها فرستادند.

فاجعه بار تر از همه این است که [بارزانی ها] داعشی ها رها کردند تا کُردهای غیر مسلمان، یزدانیان را در نبرد شنگال به بردگی بکشند. آنانی که نجات یافتند، با مداخلۀ حزب کارگران کردستان ترکیه و یگانهای مدافع خلق کردستان سوری بود که به محل واقعه به فوریت فرستاده شده بودند.

27 نوامبر 2017، بارزانی ها – با یگانه پشتیبانی از سوی اسرائیل – رفراندوم خودمختاری کردستان عراق را سازماندهی کرد که با وجود تقلب آشکار آن را باختند. جهان عرب در شب رأی با شگفتی موج عظیمی از پرچم های اسرائیل را در اربیل مشاهده کردند. به گزارش مجلۀ اسرائیل-کُرد، نخست وزیر اسرائیل بنیامین نتانیاهو متعهد شده بود 200000 کُرد اسرائیلی را منتقل کند تا در صورت پیروزی رفراندوم از دولت جدید پشتیبانی کنند.

برای بهره مندی از حق خودمختاری، ییش از همه می بایستی ملت متحدی وجود داشته باشد، یعنی ساز و کاری که هرگز برای کُردها وجود نداشته است. سپس باید در سرزمینی سکونت داشته باشد که در آنجا در اکثریت باشد، این شرط نیز برای کُردها در آناتولی از دوران قتل عام ارمنیان وجود نداشته، به همین گونه در شمال عراق از دوران پاکسازی قومی در منطقۀ پرواز ممنوع در دوران پسا « طوفان صحرا »، و سرانجام در شمال شرقی سوریه از وقتی که آشوری های مسیحی و عرب ها را بیرون راندند. امروز به رسمیت شناختن چنین حقوقی [برای خود مختاری کردستان] به معنای تأیید جنایت علیه بشریت است.

ترجمۀ حمید محوی
پاریس، 17 اکتبر 2019

لینک متن اصلی در شبکۀ ولتر :
https://www.voltairenet.org/article207881.html

————————————-

۱. این استراتژی برای نخستین بار از سوی سرهنگ رالف پیترز (Ralph Peters) در مجلۀ ارتش نیروی زمینی ایالات متحده (Stability, America’s Ennemy », Parameteers 31-4)، زمستان 2001 مطرح شد. سپس به شکل روشنتری برای عموم از سوی معاون دریا سالار سبرووسکی در The Pentagon’s New Map, Thomas P. M. Barnett, Putnam Publishing Group, 2004. سرانجام سرهنگ پیترز نقشۀ جغرافیائی را که مرکز فرماندهی ایالات متحدۀ آمریکا در “Blood borders – How a better Middle East would look”, تهیه کرده بود منتشر کرد، سرهنگ رالف پیترز، Armed Forces Journal, June 2006

۲. شمار بسیاری پرونده از سال 2005 موجود است و تدارک این عملیات از سوی ام آی 6 را تصدیق می کند. به ویژه ایمل های Foreign Office که از سوی هشدار دهنده ای به نام دریک پاسکیل Derek Pasquill آشکار شد. بخوانید :

Sous nos yeux. Du 11-Septembre à Donald Trump, Thierry Meyssan, Demi-Lune (2017).

۳. در آن دوران نشریات الجزایری وجود چنین منشوری را افشا کردند. دیپلماتهای سوری به دقت برای من توضیح دادند. متأسفانه آرشیوی که در دمشق بود به دلیل حملۀ جهاد طلبان منتقل شد. در نتیجه در حال حاضر قابل دسترسی نیست، ولی آرشیوها جدا اسزی شوند دوباره در دسترس عموم قرار خواهد گرفت.

۴.

Imagining a Remapped Middle East”, Robin Wright, The New York Times Sunday Review, September 28, 2013

————————-

 

همۀ آنچه که دربارۀ عملیات ترکیه « سرچشمۀ صلح» از شما پنهان می کنند (قسمت دوم)

کردستان در تخیلات استعمار فرانسوی

خلاف آنچه در اذهان عموی رایج است، روژاوا دولتی برای مردم کُرد نیست بلکه مربوط است به افسانه سرائی فرانسوی در دوران بین دو جنگ جهانی. هدف ایجاد دولتی دست نشانده با کُردها بود یعنی معادل اسرائیل بزرگی که برای یهودیان در نظر گرفته شده بود. این هدف استعماری با رئیس جمهور سرکوزی، هولاند و مکرون دوباره فعال شد و تا پاکسازی قومی در مناطقی که برای سکنا دادن کُردها در نظر گرفته شده بود پیش رفت.
شبکۀ ولتر| دمشق ( سوریه)| 13 اکتبر 2019


رئیس جمهور فرانسه فرانسوآ هولاند و وزیر دفاع وقت او ژان ایو لو دریان با حضور برنارد هانری لوی سازماندهندۀ مصیبت تونس، مصر و لیبی در کاخ الیزه از هیئت نمایندگی کُرد استقبال به عمل آوردند.
مأمور عالی رتبۀ دولت فرانسه در شامات، ژنرال هانری گورو به کمک ترکها 900 مبارز شبه نظامی از طایفۀ کرد برای سرکوب ناسیونالیستهای عرب در حلب و رقه استخدام می کند. این شبه نظامیان مردور به عنوان ژاندارم فرانسوی زیر پرچمی مبارزه خواهند کرد که بعدها به پرچم ارتش آزاد سوریه کنونی تبدیل می شود (تلگراف 5 ژانویه 1921).

منبع : آرشیو ارتش نیروی زمینی فرانسه.

مردم کُرد هرگز رؤیای اتحاد نداشته اند به استثناء طرح شاهزادۀ رواندُز. در قرن نوزدهم، او از بینش ملت نزد آلمانها الهام می گرفت و در نتیجه مقدماً می خواست به زبان مشترکی دست یابد. امروز چندین زبان کُردی وجود دارد که تفاوت برجسته ای با یکدیگر دارند : کرمانجی، سورانی، زازاکی و گورانی.

 

بر اساس پرونده هائی که تا کنون بررسی نشده و روشنفکر لبنانی حسن حماده نیز در حال نگارش کتاب شگفت آوری دربارۀ این موضوع می باشد، رئیس شورای وزرای فرانسه لئون بلوم (Léon Blum) در سال 1936 با رئیس آژانس یهودی شیم ویزمن (Chaim Weizmann) و بریتانیائی ها در مورد ایجاد دولت بزرگ اسرائیل از فلسطین تا فرات گفتگو کرد که لبنان و سوریه را نیز در بر می گرفت که هر دو هنوز تحت قیومیت فرانسه بود. این طرح به دلیل مخالفت شدید مقام بلند پایۀ فرانسوی در شامات لو کنت دامین دو مرتل (le comte Damien de Martel) با شکست روبرو شد. فرانسه و احتمالاً انگلستان در آن دوران ایجاد یک دولت کُرد را در شرق فرات در نظر گرفته بودند.

 

4 فوریه 1994، رئیس جمهور فرانسه فرانسوآ میتران یک هیئت کُرد از اعضای حزب کارگران کردستان ترکیه را دریافت می کند.

مسئلۀ کُرد برای رئیس جمهور فرانسوآ میتران دوباره به اولویت ها تبدیل شد. در بهبهۀ جنگ سرد همسر او دانیل Danielle به عنوان « مادر کُردهای [طایفۀ بارزانی]» نامیده می شود. روزهای 14 و 15 اکتبر 1989 دانیل همسر رئیس جمهور فرانسه – مادر کُردها – در پاریس سمیناری زیر عنوان «کُردها : هویت فرهنگی. احترام به حقوق بشر » برگزار کرد. او در دروغ پردازی دربارۀ مرگ کُردهای دهکدۀ حلبچه طی جنگ ایران و عراق و نسبت دادن این رویداد به خشونت رئیس جمهور عراق صدام حسین نقش بارزی بازی کرد در حالی که گزارشات ارتش ایالات متحدۀ آمریکا گواهی می دهد که بر عکس این وزش باد بوده که طی نبردی هولناک گاز ایرانی را جابجا کرده است. در سال 1992 او در بنیانگذاری یک دولت دست نشاندۀ کُرد در منطقۀ عراق اشغالی توسط آنگلوساکسونها شرکت داشت.

 

13 اکتبر 2014، فرانسوآ هولاند روی پیشگاه در کاخ الیزه رجب طیب اردوغان را همراهی می کند. یک مهمان دیگر محتاطانه در کوچک خارج می شود، او کُرد طرفدار ترکیه صالح مسلم است.

 

.

در دوران ریاست جمهوری نیکلا سرکوزی، در سال 2011، آلن ژوپه (Alain Juppé) با ترکیه برای ایجاد یک کردستان تقلبی بر اساس یک منشور سرّی به توافق رسید. سوریه واکنشی نشان نداد. سپس، در 31 اکتبر 2014، رئیس جمهور فرانسه فرانسوآ هولاند رسماً در کاخ الیزه با نخست وزیر ترکیه رجب طیب اردوغان و به شکل خصوصی با معاون رئیس یگانهای مدافع خلق کُرد صالح مسلم دیدار کرد تا چگونگی تجزیۀ سوریه را تنظیم کنند. مبارزان کُرد با قطع نظر از ملیّت سوری بنای مبارزه برای تشکیل میهن متعلق به خودشان را آغاز کردند. سوریه فوراً پرداخت حقوق آنان را متوقف کرد.

در پایان نبرد کوبانه، فرانسوآ هولاند جبهه اش را تغییر داد و با پذیرائی از یک هیئت نمایندگی یگانهای مدافع خلق کُرد که طرفدار ایالات متحدۀ آمریکا نیز هستند در الیزه پشتیبانی خود را از کُردها به نمایش گذاشت.

با وجود این، چند ماه بعد، رئیس جمهور بارک اوباما به فرانسه هشدار داد. کُردستان تقلبی در پاریس نیست که بر اساس رؤیاهای استعماری قدیمی تعیین می شود بلکه فقط پنتاگون چنین حقی را دارا می باشد و بر اساس طرح قومی رامسفلد و سبرووسکی. فرانسوآ هولاند عقب نشینی کرد و یک هیئت نمایندگی کُرد طرفدار ایالات متحدۀ آمریکا از مبارزان عین العرب («کوبانه» به زبان کُردی) را پذیرفت.

ترکیه به سهم خود تسلیم واشنگتن نشد. و این آغاز یک اختلاف دراز مدت بین اعضای پیمان آتلانتیک است. با توجه به این امر که تغییر جبهۀ فرانسه توافق 31 اکتبر 2014 را نقض می کرد، سرویس های سرّی ترکیه به همکاری داعش سوء قصدهای 13 نوامبر 2015 را سازماندهی کردند (مترجم : در این روز سه سوء قصد علیه فرانسه صورت می گیرد از جمله سوء قصد به سالن نمایش بتکلان در محلۀ یازدهم پاریس جائی که بیش از 1500 نفر حضور داشتند و به دریای خون تبدیل شد و بیش از 130 جوان فرانسوی جانشان را از دست دادند) و 22 مارس علیه بلژیک که در کنار واشنگتن قرار گرفته بود. رئیس جمهور ترکیه اردوغان بی هیچ ابهامی سوء قصدهای صورت گرفته علیه بلژیک را پیش بینی کرده بود و روزنامه های او نیز آن را تأیید کردند. سرانجام، صالح مسلم خدمت سربازی برای کُردهای جوان را اجباری اعلام داشت و دیکتاتوری خودش را بنیانگذاری نمود، در حالی که آنکارا علیه او جکم بازداشت صادر کرد.

 

فرمان کردستان اجباری در شمال سوریه. این رونده از سوی قربانیان مسیحی آشوری منتشر شده و حاکی از پاکسازی قومی بدست نیروهای دموکراتیک سوریه FDS می باشد که نظامیان ایالات متحدۀ آمریکا آنها را متشکل کرده بودند.

 

در اکتبر 2015، پنتاگون نیروهای دموکراتیک سوریه (FDS) را ایجاد کرد، یگانی متشکل از مزدوران کُرد ترکیه و سوریه، به انضمام عربها و مسیحیان به نحوی که در اجرای پاکسازی قومی رسمآً هیچ مسئولیتی را به عهده نداشته باشد. نیروهای دموکراتیک سوریه خانواده های عرب و مسیحی آشوری را اخراج کردند، و مبارزانی که از عراق و ترکیه آمده بودند در خانه ها و زمین های آنها سکنا گزیدند. اسقف اعظم کاتولیک سریانی در حسکه، حضرت آقای ژک بهنان هندو چندین بار تأیید کرده اند که رهبران کُردها از طرح پاکسازی قطعی مسیحیان «روژاوا» سخن گفته اند. نیروهای ویژۀ فرانسوی شاهد چنین جنایتی علیه بشریت بودند ولی واکنشی نشان ندادند. 17 مارس 2016، خود مختاری «روژاوا» (کردستان تقلبی در سوریه) اعلام شد. از بیم نقطۀ اتصال بین حزب کارگران کردستان ترکیه و طایفۀ بارزانی در عراق که می توانست راه ایجاد کردستان بزرگ را هموار سازد، دولت عراق برای حزب کارگران کردستان اسلحه فرستاد تا بارزانی ها را سرنگون کنند. پس از این رویدادها، تعدادی از رهبران هر دو طایفۀ کُرد مورد سوء قصد قرار گرفتند.

در پایان سال 2016، خروج جزئی ارتش روسیه همراه بود با آزاد سازی حلب بدست ارتش عرب سوریه که تغییر قطعی وضعیت جنگ را رقم زد. این رویدادها در ژانویۀ 2017 مصادف شد با ورود رئیس جمهور دونالد ترامپ به کاخ سفید که برنامۀ انتخاباتی اش پایان استراتژی رامسفلد و سبرووسکی، پایان پشتیبانی گسترده از جهاد طلبان و خروج یگان های ایالات متحدۀ آمریکا از سوریه را پیشبینی کرده بود. فرانسه گسیل جوانهای مبارز آنارشیست را به روژاوا تسهیل کرد. این آنارشیستها به دفاع از آرمان کُردها باورداشتند در حالی که کُردها برای پیمان آتلانتیک مبارزه می کردند. در بازگشت بفرانسه آشکار شد که آنارشیستها به همان اندازه غیر قابل کنترل هستند که جوانان جهاد طلب فرانسوی.

بر این اساس، به گفته اطلاعات داخلی (DGSI) یکی از این مبارزین آنارشیست بر آن بود که یک بالگرد ژاندارمری را هنگام تخلیۀ فرودگاه نوتردام د لاندر (Notre-Dame-des- Landres) مورد اصابت قرار دهد.

در ژوئن 2017، ترامپ رئیس جمهور آمریکا برای آزاد سازی رقه پایتخت داعش اجازه داد عملیات مشترکی با ارتش عرب سوریه ( بفرماندهی رئیس جمهور بشار اسد) و نیروهای دموکراتیک سوریه (یعنی مزدوران مسلح کُرد طرفدار ایالات متحدۀ آمریکا) انجام شود. جنگ به پایان رسید، ولی نه فرانسه و نه آلمان چنین نگرشی نداشتند.

به تدریج یگانهای مدافع خلق کُرد از کنترل ایالات متحدۀ آمریکا که با بی اعتنائی نسبت به آنها رفتار می کرد خارج شدند. سپس سازمان تروریستی به بازیچه ای در دست فرانسه تبدیل شد، همانگونه که اخوان المسلمین یک عروسک خیمه شب بازی در دست آلمان است.

این نقشه در آنادولو آژانسی در ژانویۀ 2019 منتشر شده است. 9 پایگاه نظامی فرانسه را نشان می دهد که 8 پایگاه آن را رئیس جمهور امانوئل مکرون مستقر کرده است.

ترکیه در روزنامۀ رسمی خود آنادولو آژانسی نقشۀ پایگاه های نظامی فرانسه در روژاوا را منتشر کرد که در دوران ریاست جمهوری امانوئل مکرون به 9 پایگاه ارتقاء یافت. تا اینجا فقط از حضور پایگاه سیمان سازی گروه لافارژ مطلع بودیم. ترکیه می خواهد بگوید که خلاف بیانیه های رسمی و خلاف ایالات متحدۀ آمریکا، فرانسه همچنان برای تجزیۀ سوریه می کوشد.
در فوریه 2018، سفیر فدراسیون روسیه در سازمان ملل متحد واسیلی نبنزیا آشکار کرد که کُردهای سوری 120 نفر از رهبران داعش را مورد بخشایش قرار داده و در یگانهای مدافع خلق کُرد پذیرفته اند.

از سپتامبر 2018، رئیس جمهور ترامپ خروج یگانهای ایالات متحدۀ آمریکا از سراسر سوریه آماده کرد. رها کردن «روژاوا» مشروط است به قطع جادۀ ایران که می تواند از این سرزمین برای پیوستن به لبنان عبور کند. این موضوعی ست که رئیس جمهور اردوغان بدان متعهد شده است. سربازان آمریکائی بر عملیات تخریب ساخت و سازهای دفاعی کُردها نظارت دارند. در 16 سپتامبر توافقی بین روسیه، ترکیه و ایران به امضا رسیده است. در نتیجه پایان کُردستان تقلبی بسیار نزدیک است. وقتی نیروهای ترکیه ناگهان دولت خودمختار تقلبی را تصرف می کند و مردمی که به شکل غیر قانونی آن را اشغال کرده بودند می گریزند، فرانسه که شگفت زده از درک واقعه بازمانده نمی داند چه اتفاقی در شرف وقوع است.

 

کاملاً در متارکه از واقعیت، ژان ایو لو دریان با تکبر و اطمینان خاطر روی صحنۀ تلویزیون فرانس 2 اطمینان می دهد که فرانسه بی هیچ خطری اهداف خود را در سوریه پی گیری می کند.

وزیر امور خارجۀ فانسه ژان ایو لو دریان مهمان روزنامۀ تلویزیونی فرانس 2، در 10 سپتامبر سعی می کند به فرانسویها دربارۀ نتایج ورشکستگی اطمینان بدهد. او اطمینان می دهد که فرانسه وضعیت را کنترل می کند : جهاد طلبان زندانی در روژاوا آزاد نخواهند شد، در حالی که هیچ مؤسسه ای در محل حضور ندارد. او بیاناتش را دامه می دهد و می گوید که رئیس جمهور اردوغان مثل طبل تو خالی فرانسه را تهدید می کند. سرانجام، او از پاسخ به پرسشی که مربوط است به مأموریت ارتش فرانسه در محل و در بهبهۀ فروپاشی اجتناب می کند.

اگر از سرنوشتی که منتظر جهاد طلبان زندانی بی اطلاعیم و به همین گونه از سرنوشت مردم غیر نظامی که این سرزمین را دزدیده بودند خبری در دست نداریم، از سرنوشت سربازان 9 پایگاه نظامی فرانسه نیز گزارشی بدستمان نرسیده است. سربازان فرانسوی بین دو آتش به دام افتاده اند، بین ارتش ترکیه که رئیس جمهور فرانسه فرانسوآ هولاند به آن خیانت کرد و یگانهای مدافع خلق کُرد که رئیس جمهور مکرون آنها را رها کرده و دوباره از جمهوری عرب سوریه پی روی می کنند.

ترجمۀ حمید محوی

—————————————

۱.

“A War Crime Or an Act of War ?”, Stephen C. Pelletiere, The New York Times, January 31, 2003

۲. به گفتۀ کارشناسان ضد تروریست، این سوأ قصدها از شیوۀ عملی قابل مقایسه با سوء قصدهائی که تا کنون داعش آن را امضا کرده نبوده بلکه آثار و نشانه های یک سازمان نظامی دقیق را بر جا گذاشته، و بیشتر به حرکت جنگی از سوی یک دولت شباهت دارد. مراجعه شود به « انگیزۀ سوأ قصدهای پاریس و بروکسل» نوشتۀ تی یری میسان

« Le mobile des attentats de Paris et de Bruxelles », par Thierry Meyssan, Réseau Voltaire, 28 mars 2016

۳.

« Déclaration du Rojava pour une Syrie fédérale », Réseau Voltaire, 17 mars 2016

۴.

« Les Brigades anarchistes de l’Otan », par Thierry Meyssan, Réseau Voltaire, 12 septembre 2017.

ترجمۀ فارسی متن : «بریگادهای آنارشیست در خدمت ناتو» نوشتۀ تی یری میسان. شبکۀ ولتر، 12 سپتامبر 2017

https://www.voltairenet.org/article197874.html

۵.

« Ces revenants du Rojava qui inquiètent les services de renseignement », Matthieu Suc et Jacques Massey, Médiapart, 2 septembre 2019

 

۶.

“Secret Russian-Kurdish-Syrian military cooperation is happening in Syria’s eastern desert”, Robert Fisk, The Independent, July 24, 2017

 

۷.

“Trump eyeing Arab ‘boots on the ground’ to counter Iran in Syria”, Travis J. Tritten, Washington Examiner, September 29, 2018

———————————————–

همۀ آنچه که دربارۀ عملیات ترکیه « سرچشمۀ صلح» از شما پنهان می کنند (قسمت سوم)

تهاجم ترکیه به روژاوا

اگر جامعۀ بین الملل رسماً از خشونت ترکیه در شمال سوریه اظهار نگرانی می کند، ولی در خفا از این مداخله خشنود است و آن را یگانه راه حل بازگشت صلح به این منطقه می داند. جنگ علیه سوریه با یک جنایت بیشتر به پایان می رسد. ولی هنوز تعیین سرنوشت مزدوران جنگی خارجی در ادلب، جهاد طلبان رزم آزمودۀ هار در کوران 8 سال جنگ فوق العاده وحشیانه و شقاوت آمیز بر جا مانده است. شبکۀ ولتر| دمشق (سوریه)| 13 اکتبر2019

 

15 اکتبر 2016، رئیس جمهور اردوغان موقرانه اعلام کرد که کشور او سوگند ملی مصطفی کمال آتاترک را تحقق خواهد بخشید. ترکیه که پیش از این با ابزار نظامی بخشی از قبرس و عراق را اشغال کرده، و مدعی بخشی از سوریه و یونان است. ارتش او آماده می شود.

در سال 2011، ترکیه مهاجرت 3 میلیون سوری را به هدف تضعیف کشور همان گونه که از او درخواست شده بود سازماندهی کرد، سپس از اخوان المسلمین و گروه های جهاد طلب به علاوه گروه داعش پشتیبانی کرد. ترکیه در عبور خود ماشینها و ابزارکارهای صنعتی را در حلب به توبره کشید و کارخانه هائی برای ساخت تولیدات تقلبی در امارات اسلامی بر پا کرد.

 

مست از پیروزیهایش در لیبی و سوریه، ترکیه به پشتیبان گروه اخوان المسلمین تبدیل شد، و خودش را به ایران نزدیک کرد و علیه عربستان بنای مخالفت گذاشت. ترکیه پایگاه های نظامی پیرامون سرزمینهای وهابی مستقر کرد مانند قطر، کویت و سودان، سپس به بسیج دفاتر روابط عمومی غربی پرداخت و چهرۀ شاهزاده محمد بن سلمان را با ماجرای خاشقجی خدشه دار نمود.

ترکیه به تدریج به گسترش قدرتش متمایل شد و اوج بلند پروازی اش تشکیل چهاردهمین امپراتوری مغول بود. با تعبیر غلط از این سیر تحولی که گوئی فقط به رجب طیب اردوغان بستگی دارد، سازمان سیا چندین بار تلاش کرد او را به قتل برساند و تا تحریک کودتائی که در ژوئیۀ 2016 به شکست انجامید پیش رفت. در پی این روند سه سال در بی اطمینانی گذشت تا در ژوئیۀ 2019 وقتی که رئیس جمهور اردوغان تصمیم گرفت برای ناسیونالیسم نسبت به اسلامگرائی امتیاز قائل شود. امروز، ترکیه با وجود اینکه عضو ناتو می باشد، گاز روسیه را به اتحادیۀ اروپا منتقل می کند و اس 400 از مسکو می خرد، اقیلت ها را زیر نظر دارد به علاوه اقلیت کُرد ولی روی سنی بودن مسلمانانش پا فشاری نمی کند و فقط وفاداری به میهن برایش کافی خواهد بود.

 

طی تابستان، دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا نیت خود را مبنی بر خروج نیروهایش از سراسر سوریه و از جمله از روژاوا (که از 17 دسامبر 2018 مشخص شده بود) اعلام کرد، ولی به شرط اکید برای قطع خط ارتباطاتی بین ایران و لبنان (یعنی موضوعی که تازگی دارد). ترکیه مسئولیت بجا آوردن این شرط را پذیرفت ولی به ازای آن خواستار تصرف نظامی نوار مرزی با سوریه شد که توپخانۀ تروریستها می توانست از آنجا ترکیه را بمباران کند.

 

روسیه اعلام کرد که از جنایتکاران علیه بشریت در یگانهای مدافع خلق کُرد دفاع نخواهد کرد و مداخلۀ ترکیه را خواهد پذیرفت ولی به این شرط که جمعیت مسیحی به سرزمینشان بازگردانده شوند. ترکیه نیز به همین شرط متعهد شد.
سوریه نیز اعلام کرد که فوراً علیه تهاجم ترکیه اقدام نخواهد کرد ولی در صورتی که بتواند بخشی معادل [بخشی که توسط ترکیه در نوار مرز اشغال خواهد شد] از استان ادلب را نیز آزاد کند. ترکیه به این امر نیز متعهد شد.

 

ایران به سهم خود اعلام کرد که حتا اگر مداخلۀ ترکیه را قابل سرزنش بداند، ولی فقط برای منافع شیعیان مداخله می کند و سرنوشت روژاوا را جزء مسائل کشورش نمی داند. و ترکیه این پیغام را دریافت کرد.

 

اصل پایان روژاوا در گردهمآئی های ایالات متحدۀ آمریکا و روسیه که در تل آویو و ؤنو در ژوئن و اوت 2019 برگزار شد به ثبت رسید.

چندین گردهمآئی بین المللی برای بررسی نتایج این موضع گیریها و تعیین مسائل ثانوی برگزار شد (برای مثال، نفت نوار مرزی سوریه توسط ارتش ترکیه بهره برداری نخواهد شد و به یک شرکت آمریکائی واگذار خواهد شد). در نخستین گردهمآئی ها مشاوران امنیتی ایالات متحده و روسیه، و در دومین گرهمآئی ها رؤسای دولت روسیه، ترکیه و ایران شرکت داشتند.

 

22 ژوئیه 2019، ترکیه تعلیق توافقنامۀ مربوط به مهاجران را با اتحادیۀ اروپا اعلام کرد.
3 اوت، رئیس جمهور اردوغان افسران ارشد جدید از جمله کردها را معرفی کرد، و فرمان آماده سازی تهاجم به روژاوا را صادر نمود.

اردوغان هم زمان به ارتش ترکیه دستور داد از مقابل ارتش عرب سوریه در استان ادلب عقب نشینی کنند به گونه ای که نظامیان سوری بتوانند بخشی معادل خاکی که در شرق اشغال خواهد شد به تصرف آنان درآید.

23 اوت، پنتاگون فرمان تخریب استحکامات یگانهای مدافع خلق کُرد را صادر کرد به نحوی که ارتش ترکیه بتواند حملۀ برق آسای خود را عملی کند.
31 اوت، به پشتیبانی از ارتش عرب سوریه، پنتاگون گردهمآئی رهبران القاعده در ادلب را به کمک اطلاعات ترکیه بمباران کرد.
18 سپتامبر رئیس جمهور ترامپ مشاور امنیتی خود را عوض می کند و رابرت اوبرایان (Robert O’Brien) را برمی گزیند. این مرد سیاسی محتاط رئیس جمهور ترکیه اردوغان را بخوبی می شناسد و هم او بود که نتایج کودتای شکست خوردۀ ژوئیۀ 2016 را حل و فصل کرد.
اول اکتبر، رئیس جمهور اردوغان جابجائی فوری 2 میلیون پناهندۀ سوری به منطقۀ روژاوا را اعلام کرد.
5 اکتبر، ایالات متحدۀ آمریکا از اعضای ائتلاف بین المللی درخواست کرد که تابعین جهاد طلب خود را که در روژاوا زندانی هستند باز پس بگیرند. انگلستان خواستار انتقال آنان به عراق شد، در حالی که فرانسه و آلمان این پیشنهاد را نپذیرفتند.
6 اکتبر، ایالات متحده اعلام کرد که دیگر مسئول جهاد طلبان زندانی در روژاوا نیست، و مسئولیت آن به ترکیه واگذار می شود.
7 اکتبر، نیروهای ویژۀ ایالات متحده خروج از روژاوا را آغاز کردند.
9 اکتبر، ارتش ترکیه، به ویژه به فرماندهی افسران کُرد، و مبارزان ترکمن با بازیابی پرچم ارتش آزاد سوریه نوار مرزی سوریه به عمق 32 کیلومتر را تسخیر کردند که در اشغال یگانهای مدافع خلق کُرد YPGبود.

عملیات « سرچشمۀ صلح» (یا « چشمۀ صلح») از دیدگاه حقوق بین الملل کاملاً قانونی است در صورتی که فقط به نوار مرزی 32 کیلومتر محدود شود و به اشغال دائمی آن توسط ترکیه نیانجامد. به همین علت ارتش ترکیه از مبارزان ترکمن سوری برای تعقیب یگانهای مدافع خلق کُرد در مابقی روژاوا استفاده می کند.

گردهمآئی برای همآهنگ سازی عملیات سرچشمۀ صلح در سنگر فرماندهی مستقر در کاخ سفید آنکارا.

روزنامه های بین المللی که رویدادها را در محل وقوع آن پی گیری نکرده اند و به بیانیه های رسمی متناقض این ماههای گذشته بسنده کرده اند شگفت زده شده اند. همۀ دولتها همگی عملیات ترکیه را محکوم می کنند، به علاوۀ ایالات متحدۀ آمریکا، روسیه، اسرائیل، ایران و سوریه، گرچه همه با آن به توافق رسیده و تأیید کرده بودند. آنانی که ترکیه را تهدید می کنند باید به امکان مهاجرت تابعین جهاد طلب جنگ آزمودۀ خود در ادلب بیاندیشند.

شورای امنیت به درخواست رئیس جمهور فرانسه امانوئل مکرون و صدر اعظم آلمان آنجلا مرکل به فوریت گردهمآئی تشکیل داد. برای اجتناب از اینکه هیچ یک واقعاً با مداخلۀ ترکیه مخالفتی از خود نشان ندهند، حتا فرانسه، گرد همآئی پشت درهای بسته صورت گرفت و هیچ بیانیه ای از سوی رئیس شورا اعلام نشد.

احتمال کمی وجود دارد که سوریه، کشور تضعیف شده، بتواند فوراً این نوار مرزی از سرزمینش را باز پس بگیرد، در حالی که عراق موفق به آزاد سازی بعشیقه نشد(با عمق 110 کیلومتر ) و اتحادیۀ اروپا نیز موفق به آزاد سازی یک سوم قبرس نشد که از سال 1974 در اشغال به سر می برد.

 

11 اکتبر، ینس استولتنبرگ برای ترکیه پیغام برکت و رحمت ناتو را به ارمغان آورده است

با وجود درخواست فرانسه و آلمان، شورای آتلانتیک گردهمآئی تشکیل نداد. 11 اکتبر دبیر کل منتخب ناتو ینس استولتنبرگ به آنکارا آمد تا از عملکرد عملیات اطمینان حاصل کند. او از عظمت ترکیه تجلیل به عمل آورد و به این ترتیب دهان فرانسه و آلمان را بست (مترجم : اصطلاح به کار رفته در متن فرانسوی : به منقار فرانسه و آلمان میخ کوبید).
13 اکتبر، در بهبهۀ فروپاشی، فرماندهی یگانهای مدافع خلق کُرد تغییر کرد. به سفارش روسها، رهبران کُرد که پیوسته با جمهوری عرب سوریه در گفتگو بوده اند، در پایگاه روسی در حمیمیم تبعیت خودشان را اعلام کردند. با وجود این برخی از فرماندهان یگانهای مدافع خلق کُرد با صرفنظر از روژاوا مخالفند.

 

14 اکتبر، رئیس جمهور دونالد ترامپ مجازاتهائی را برای ترکیه در نظر گرفته است. این مجازاتها صرفاً نمادینه اند و به آنکارا اجازه می دهد که بدون توجه به انتقادات حملات خود را پی گیری کند.

 

رئیس جمهور دونالد ترامپ موفق شد به مسئلۀ روژاوا خاتمه دهد. ارتش روسیه پایگاه هایی را که سربازان آمرکائی رها کرده اند اشغال کرده است، و نشان می دهد که مسکو از این پس در منطقه جایگزین واشنگتن می شود. سوریه با اعلام مخالفت با تهاجم ترکیه یک چهارم سرزمینش را آزاد کرد. ترکیه مسئلۀ تروریسم کُردها را حل کرد و می خواهد مسئلۀ پناهندگان سوری را نیز حل کند. برای متوقف نشدن به اینجا، وسوسه بزرگ خواهد بود.

ترجمۀ حمید محوی

———————–

۱.

“EXCLUSIVE : Saudi Arabia’s ‘strategic plan’ to take Turkey down”, David Hearst & Ragip Soylu, Middle East Eye, August 5, 2019

۲.

« La Turquie renonce une seconde fois au Califat », par Thierry Meyssan, Réseau Voltaire, 13 août 2019

 

۳.

« La Turquie ne s’alignera ni sur l’Otan, ni sur l’OTSC », par Thierry Meyssan, Réseau Voltaire, 6 août 2019

 

۴.

« La Turquie suspend son accord migratoire avec l’UE », Réseau Voltaire, 30 juillet 2019

 

۵.

« La Turquie prépare une invasion du Nord de la Syrie », Réseau Voltaire, 5 août 2019

 

۶.

« Des Kurdes détruisent leurs fortications au “Rojava” », Réseau Voltaire, 25 août 2019

 

۷.

« Les États-Unis bombardent Al-Qaëda à Idleb », Réseau Voltaire, 1er septembre 2019

 

۸.

« Robert O’Brien, nouveau conseiller de Sécurité US », Réseau Voltaire, 19 septembre 2019

 

۹.

« Le plan Erdoğan pour le Nord de la Syrie », Réseau Voltaire, 2 octobre 2019

 

۱۰.

 

« Déclaration de la Maison-Blanche à propos des terroristes du Nord de la Syrie », Réseau Voltaire, 6 octobre 2019

 

۱۱.

« Qu’est ce que l’opération “Source de paix” ? », Réseau Voltaire, 11 octobre 2019

 

۱۲.

« Déclaration de Jens Stoltenberg sur l’opération « Source de paix » », par Jens Stoltenberg, Réseau Voltaire, 11 octobre 2019

 

۱۳.

« L’accord d’Hmeimim », Réseau Voltaire, 14 octobre 2019

 

 

 

 

 

haray
ADMINISTRATOR
PROFILE

یازیلار

سون یازیلار

باش یازارلار

چوخ سئویلن لر

ویدیولار

  • https://carina.streamerr.co/stream/ozharay
  • Haray Radio