امپراتوری گلهای سرخ، جلوهای از هنر دوره قاجار در موزه لوور فرانسه هارای
موزه لوور شهر لانس فرانسه مجموعهای از آثار هنری که
منتخبی از ۱۴۴ سال تولیدات هنری دوره قاجاریه بود، در قالب یک نمایشگاه با نام “امپراتوری گلهای سرخ” به نمایش گذاشت.
موزه لوورلانس با انتخاب دوره قاجاریه به عنوان نخستین مواجهه نزدیک جامعه ایران با غرب و هنر آن، ۴۰۰ اثر را جمع آوری کرده تا در نمایشگاه “امپراتوری گلهای سرخ” نمایش دهد.
دورهای که به دلیل آرامش نسبی حاکم بر ایران در سالهای طولانی از حکومت شاهان این سلسله به رونق هنر در این کشور انجامید، هرچند با آشفتگیهای ایران در سال های آخر حکومت قاجاریه این هنر نیز رو به افول نهاد.
این مجموعه با نگاهی به آثار خلاقانه ای تهیه شده که بر اثر ارتباط پادشاهان قاجار با فرنگ و همچنین واردات گسترده کالاهای هنری اروپا از جمله نقاشی و آثار هنری به ایران ایجاد شد.
آثار به نمایش درآمده در این موزه شامل نقاشی، طراحی، جواهرات، آثار لعابی، فرش، لباس، عکس و همچنین سلاحهای مجلل مربوط به دربار قاجاریه است که از موزهها، مجموعههای شخصی وموسسات مختلف اروپا، آمریکا و خاورمیانه جمع آوری و به این نمایشگاه آورده شده است.
چیدمان و طراحی نمایشگاه “امپراتوری گلهای سرخ” برعهده “کریستیان لاکروا” طراح و هنرمند مشهور فرانسوی بوده است. او تلاش کرده این نمایشگاه را به گونه ای بچیند که بازدیدکنندگان هنگام تماشای آثار هنری حس کنند در سالنهای یک قصر قجری قدم میزنند.
نمایشگاه “امپراتوری گلهای سرخ” شامل ۴ بخش اصلی بود:
در بخش مقدماتی بازدیدکنندگان به دنبال ردپای جهانگردان خارجی، در تجربه کشف “شرق اسرارآمیز” با آنها همراه می شدند. این بخش، بیشتر شامل آثار نقاشی معرفی شده ممالک محروسه ایران به اروپائیان توسط “ژول لورانس” و آثار معماری معرفی شده توسط “پاسکال کوست” بود.
بخش دوم واقع یک پانورامای فرهنگی از دوره قاجار بود. در ابتدای این بخش یک گالری از پرترههای شاهان قاجار قرار گرفته و بعد از آن بازدیدکنندگان، با داد و ستدهای هنری و فرهنگی میان ممالک محروسه ایران و غرب در این دوره آشنا میشدند.
بخش سوم بیشتر شامل آثار هنری به کار گرفته شده در دربار شاهان قاجار بود. امری که به نظر میرسد پادشاهان این دوره به تاثیر آن بر مقامات کشورهای خارجیای که به دربار ایران دعوت میشدند کاملا واقف بودهاند.
همچنان که تخت نادری، تختی که فتحعلی شاه بر آن مینشسته و شامل ۲۲ هزار قطعه جواهر و سنگ قیمتی بوده، و فقط در سفرها از آن استفاده می کرده است.
او فرمان ساخت این تخت را فقط به این دلیل صادر کرد که قصد داشت ابهت شاهان ایران را به مقامات خارجی نشان دهد. البته تخت نادری در موزه جواهرات ایران است و تاکنون برای نمایش خارجی از کشور خارج نشده است.
در بخش سوم همچنین تعدادی از آثار و نقاشیها و تصاویر پادشاهان قاجاری به نمایش در آمد که در دربارهای این دوره وجود داشته و همچنین نحوه چیدمان و معماری دربارهای مجلل آنان را نیز نشان میداد.
تابلوهای سرامیک، نقاشیهای بزرگ رنگ روغن، فرش، جواهرات، لباس ها و آلات موسیقی به کار رفته در دربار قاجار را میشد در این قسمت مشاهده نمود.
بخش آخر نمایشگاه “امپراتوری گلهای سرخ” هم بیشتر یادآور جایگاه و وضعیت هنرمندان در دوره قاجاریه و نحوه آشنایی آنها با مدرنیته و نیز شکلگیری هنر “نوسنت گرا” در ممالک محروسه ایران بود که البته تاثیرات آن در آثار برخی از هنرمندان امروز این کشور نیز مشاهده می شود.
در این بخش علاوه بر آثار سرامیک و هنر فلزکاری میشد با هنر عکاسی و همچنین چاپ سنگی در دوره قاجار آشنا شد که با ورودشان به ایران، انقلابی در دنیای هنر این کشور به پا کردند.
همچنین در این بخش می شد آثار نقاشی ویژه مکتب قاجار را مشاهده نمود، نقاشیهایی که از تلفیق هنر نقاشی سنتی ممالک محروسه ایران با عناصر و شیوه های نقاشی اروپایی شکل گرفته بود.
بخش عمده این نقاشیها به سفارش دربار ساخته شد، زیرا شاهان و شاهزادگان به عنوان تنها صاحبان قدرت و ثروت، تنها حامیان اصلی هنر در آن دوره بودند.
نمایشگاه “امپراتوری گلهای سرخ” از ۲۸ مارس تا ۲۲ ژوئیه سال ۲۰۱۸ میلادی در موزه لوور شهر لانس فرانسه برگزار شد. این نمایشگاه از همراهی و یاری سازمان های مختلف فرانسوی، موزه لوور پاریس و همچنین موسسه مطالعات ممالک محروسه ایران “روشن” به سرپرستی «الهه امیدیار میرجلالی” در آمریکا برخوردار بود.
این مجموعه با نگاهی به آثار ممالک محروسه ایران تهیه شده بود که بر اثر ارتباط پادشاهان قاجار با فرنگ و همچنین واردات گسترده کالاهای هنری اروپا از جمله نقاشی و آثار هنری به ایران ایجاد شده بود.