با ظهور رسانه های مجازی در این سالها علیرغم شکستن انحصار رسانه ای متاسفانه به نوعی دیگر و شاید مبتدی تر توسط صفحات فکت مجازی شاهد تحریف وقایع تاریخی هستیم. پیشتر اگر تحریف گران تاریخ حداقل در ضمیر آگاه خود به حقایق آشنا بوده و بصورت هدفدار قلم فرسائی می کردند، مقلدین بیسواد صفحات فکت مجازی ناخودآگاه این مطالب غرض ورزانه را بازنشر داده و بدین ترتیب شاید در پی جبران بیماری نادانی خود باشند که متاسفانه ناشی از عدم مطالعه در قشر عظیمی از جامعه ایرانی باشد.

من باب مثال در این چند مدت اخیر صفحات فکت، با تحریف جمله تاریخی احمد شاه قاجار در خصوص ترجیح کلم فروشی در سوییس در مقابل امضا و تایید قرارداد خائنانه هزارونهصد و ونوزده وثوق الدوله که به استعمار ایران توسط انگلیس رسمیت میبخشید به جهت موجه جلوه دادن کودتای سیدضیا یزدی و رضاخان، بصورت هدفدار در پی تخریب شاه قانونی بر آمده از انقلاب مشروطه احمدشاه قاجار هستند که شجاعانه این قرارداد را امضا نکرده و توسط نقشه شوم انگلیس و طی یک کودتا از قدرت کنار رفت.

در تاریخ معاصر ایران کمتر خاندانی را می شود پیدا کرد که نسل اندر نسل خائنین به وطن محسوب شوند. خانواده احمد قوام السلطنه رئیس الوزرای ممالک محروسه در واپسین سالهای حکومت قاجار و همچنین دو دوره نخست وزیر محمدرضا شاه پهلوی موضوع سخن این یادداشت است که عده ای با عنوان چرچیل ایرانی سعی در تطهیر ایشان و خاندانش دارند. برادر ایشان کسی نیست جز میرزا حسن وثوق الدوله عامل قرارداد ننگین هزارونصد و نوزده که به سبب نطقهای آتشین شیخ محمد خیابانی در مخالفت با این قرارداد آذربایجان را عضو فلج ایران می نامید!

و پدر این دو رجل سیاسی ایران میرزا ابراهیم معتمد السلطنه ابر دزد مالیه ایران است که شوستر را فراری داد. و پدر بزرگشان نیز میرزا محمد قوام الدوله آشتیانی فرمانده خائن در جنگ هرات و مرو است که در دوره ناصری موجب کشتار قشون ایران شد. 

با مختصر توضیح در رابطه با پیشینه این خانواده توجه خوانندگان این سطور را به عملکرد سیاسی مردی جلب می کنم که بسیاری درصدد تراشیدن مدالی به نام «احمد قوام» برای جایزه دادن به مردان برگزیده سیاست ایران از جمله محمد جواد ظریف هستند!

چنانکه مهدی فرخ در کتاب زندگی سیاسی قوام السلطنه به آن اشاره می کند وی در هفده سالگی برای نخستین بار به سبب خط خوشی که داشت به دربار ناصرالدین شاه معرفی و قلمهای خطاطی را می تراشید چنانکه بعدها و در زمان مظفرالدین شاه به سبب همین خوش خطی نگارش فرمان مشروطه را نیز عهده دار می گردد.

در زمان محمدعلی شاه از دربار ترد و با عنوان منشی حضور در نزد شاهزاده عین الدوله معروف حاضر می شود که بعدها به سبب روابط عاطفی که با عین الدوله داشته در تایید اعتبار نامه نمایندگی مجلس ملی برای وی دردسر ساز می شود. خاطرنشان می شود که در مجلس چهارم به سمت وکیل مردم مشهد در مجلس حاضر می شود.

مهدی فرخ در پاورقی کتابش در صحفه سی و هشت می نویسد: «قوام برای دفاع از خود برخاسته نطق بسیار مفصلی نمود و در اختتام نطق این شعر را قرائت نمود:

ناز پرورد تنعم نبرد راه بدوست – عاشقی شیوه رندان بلاکش باشد

مورخ الدوله سپهر در لژ ویژه حضور داشت و با صدای بلند فریاد کرد آقای قوام السلطنه این شعر را شاهزاده عین الدوله برای شما خوانده اند قوام و سایر وکلا و سایر لژها متوجه لژ ویژه شده و عده زیادی بقهقهه خندیدند و آقای قوام السلطنه هیچ وقت روابط عاشقانه عین الدوله را با خود تکذیب ننموده است»

جدای از روابط شخصی قوام که من باب آشنایی با اسطوره! با ذکر منبع بدان اشاره شد. در زندگی سیاسی قوام شاید بزرگترین اشتباهش دستور قتل کلنل محمدتقی خان پسیان اولین خلبان ایران و رئییس قوای ژاندارمری خراسان بود که ناخواسته راه را برای رقیب سیاسی قوام یعنی رضاخان باز کرده و منجر به تبعید قوام و کودتای رضاخان گردید. چرا که با وجود شخصیت قوی و میهن دوستی همچون کلنل پسیان که در داغ وی ادیبانی چون میرزاده عشقی؛ بهار و عارف قزوینی زبان به ستایش او و نکوهش قاتلش گشوده اند. کودتاچیان جرات براندازی حکومت قانونی مشروطه را نداشتند.

و بدتر از دستور قتل کلنل پسیان توسط احمد قوام، دستور نبش قبر وی و در آوردن پیکر تازه دفن شده کلنل از خاک به سبب مجاورت نزد مزار نادرشاه بود که این اوج شقاوت و کینه ورزی قوام را از کلنل پسیان می رساند. قهرمان آزادیخواهی که قوام او را مانعی بزرگ بر سر امیال و منافع شخصی اش می دید.

آخرین صفحه از زندگی سیاسی قوام السلطنه نیز مربوط می شود به نقش وی در شکست فرقه دموکرات آذربایجان که هر چند وی تحت توافقی با سید جعفر پیشه وری حقوق اولیه مردم آزربایجان از جمله تدریس به زبان تورکی همزمان با فراگیری زبان فارسی. احیای انجمن های ایالتی و ولایتی انقلاب مشروطه. حق رای به زنان و تخصیص بخشی از بودجه گمرکات برای تاسیس دانشگاه آزربایجان را پذیرفت اما بعد این…

اما بعد این طی سفری به مسکو و ملاقات با استالین با وعده دادن امتیاز نفت شمال به روسها مقدمات لشکرکشی به تبریز و شکست این توافق را فراهم نمود.

در موضوع خواسته های فرقه دموکرات آزربایجان که برگرفته از اصل ممالک محروسه قاجار و دایر بر انجمن های ایالتی و ولایتی بود و در عصر جدید به نام فدرال تعریف می شود خود قوام نیک می دانست اصل برحقی است اما به اقتضای زمان موقعیت و منافعش بر علیه آن عمل کرد. چرا که پیشتر در دفاع از همین اصول مشروطه قوام مخالف سرسخت رضاخان بود که حتی با حمایت مدرس به صدر الوزرایی نیز رسید اما اشتباه بزرگش در حذف کلنل پسیان این مجال را بر او نداد تا رضا خان بر انقلاب مشروطه و آزادی چیره شده و با دیکتاتوری اش آن را به سخره گیرد.

در پایان این سطور نظری بیاندازیم به برخی از اشعار آزادیخواهان در نکوهش و لعن و نفرین قوام السلطنه در ارتباط با قتل کلنل پسیان:

در موضوع نبش قبر کلنل محمدتقی خان پسیان تبریزی بدستور احمد قوام عارف قزوینی اینچنین می سراید:
زنده به خون خواهیت هزار سیاوش – گردد از آن قطره خون که از تو زند جوش
جامه ننگین لکه دار به بر کرد – دوخت هر آن بی شرف بقتل تو پاپوش
سرسر خود بخاک بردی برداشت – از سر سر تو نبش قبر تو سرپوش
قبر تو گر نبش شد چه باک به یادت – ریخته در مغزها مجسمه هوش

همچنین «میرزاده عشقی» که رضاخان وی را به قتل رساند خطاب به قوام در چکامه آبروی دولت می گوید:
سرمایه بدبختی ایران دو قوام است – این سکه بنام است
یک ملتی از این دو نفر خون بجگر بود – دیدی چه خبر بود
آنکس که قوام است بدولت همه کاره است – از بسکه بود پست
در بی شرفی عبرت تاریخ و سیر بود – دیدی چه خبر بود

میرزاده عشقی همچنین در وصف پدر احمد قوام او را با عبارت خائن مابون ذکر می کند.
شاعر «فرخی» نیز قوام السلطنه را اینگونه یاد می کند:
محو شد ایران ز اقدام قوام السلطنه – محو باد در جهان نام قوام السلطنه
مذهبش کافر پرستی دینش آزادی کشی – ای دریغ از دین اسلام قوام السلط

محمدعلی ارجمندی

  ۹۸/۱۲/۲۰