اگر بخواهیم واحد اندازه گیری هر زبان را یک هزار (۱۰۰۰) کلمه فرض بکنیم، هر چه کلمات آن زبان، به یک هزار کلمه نزدیکتر باشد، خلوص زبانی و احتمال “اطلاق زبان” به آن بالاتر می شود و الا باید از لهجه، سخن گفت. یعنی هر چه تعداد وازه های یک زبان ادعایی، از هراز بیشر باصله بگیرد، و از خلوص آن کاسته شود، از شدت احتمال زبان بودن آن کاسته شده و به سطح “لهجه” از زبان دیگر سقوط می کند.
بنا بر این فرض، زبان فارسی در خوشبینانه ترین حالت:
تلویزیون ایران اعلام کرده است: ۶۶ درصد لغات زبان فارسی، عربی است. یعنی، از هر هزار کلمه، ۶۶۰ کلمه آن، عربی است.
زبان فارسی در بدترین حالت:
محققان مستقل هم اعلام کرده اند که بر اساس فرهنگ ها و لغتنامه های موجود در ایران، بیش از ۷۵ درصد لغات زبان فارسی، عربی است. یعنی، از هر هزار لغت در نوشتار و گفتار فارسی، ۷۵۰ لغت، فارسی نیست، بلکه عربی است.
اگر در همین جا، محاسبه را تمام بکنیم، یک چهارم لغات استفاده شده در زبان فارسی، عربی هستند. یعنی، لغات عربی، سه برابر بیشتر از کلمات فارسی است.
پس چگونه می توان، بجای سخن گفتن از لهجه ای از زبان عربی، از زبان مستقل فارسی سخن گفت.
چرا که منلاحظه می کنیم که فارسی، یک زبان ۲۵۰ گرمی است.
اما اگر مجبور به ادامه محاسبه قبلی باشیم، باید افزود که علاوه بر آن لغات عربی 75%، پنج درصد لغات بکار رفته در زبان فارسی نوشتاری و گفتاری هم لغات تورکی هستند.
این در حالی است که از سال ۱۳۰۴ و با به روی کار آورده شدن رضا پالانی (پهلوی)، پاکسازی زبان فارسی از کلمات زبان تورکی، سیاست اصلی رژیم های پهلوی و ملایی بوده و هست.
به گفته همین کارشناسان بی طرف؛ نیم درصد (0.50 %) از لغات بکار رفته در نوشتار و گفتار زبان فارسی هم از زبان های اروپایی (انگلیسی، فرانسه، آلمانی، روسی، ایتالیایی، یونانی، و …) تشکیل شده است.
اگر این ۵.۵ درصد (پنج و نیم درصد) را هم بر آن ۷۵% علاوه بکنیم، لغات غیر فارسی کاربردی در زبان فارسی نوشتاری و گفتاری به بیش از هستاد و نیم درصد (80.5%) خواهد رسید و کلمات فارسی به کمتر از ۱۹۵ کلمه در هر یک هزار وازه کاهش خواهد یافت.
بنا بر این، واژه های فارسی در متون نوشتاری و گفتاری، کمتر از یک پنجم یا بیست درصد استاندارد لازم (۱۰۰۰) کلمه برای “زبان شدن” هستند.
اگر جمع لغات یک زبان، کمتر از بیست درصد یا یک پنجم لغات بکار رفته در آن زبان باشد، آیا می توان آن زبان را زبان مستقل نامید؟
آیا نباید بر اساس پر شمارترین لغت در یک زبان، آن را با لغات دارای اکثریت کلمات نامگذاری کرد؟
انصافعلی هدایت
تورنتو – کانادا
ویدئو: هفتم جون 2018
نوشتار: نهم جون 2018
hedayat222@yahoo.com